قوله سبحانه: أَوَ لَمْ یَرَ الَّذِینَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما رتق و فتق اسمانها از منظر روایات
. در اولین خطبه نهج البلاغه - که درباره آفرینش جهان است - می خوانیم : « ثم انشا سبحانه فتق الاجواء و شق الارجاء وسکائک الهواء ... ثم فتق ما بین السماوات العلی فملاهن اطوارا من ملائکته ، سپس خداوند فضاهای شکافته و کرانه های کافته و هوای به آسمان و زمین راه یافته راپدید آورد ... آنگاه میان آسمانهای زبرین را بگشود و از گونه گون فرشتگان پرنمود » . در خطبه 211 می فرماید : « ففتقها سبع سماوات بعد ارتتاقها ، آنها را از هم شکافت پس از آنکه به هم پیوسته بودند » .
روایت شده است كه عمرو بن عبید بر امام باقر (ع) وارد شد تا با سؤالهایی ایشان را بیازماید. به حضرت گفت: قربانت شوم! معنای «اولم یر الّذین كفروا ان السّموات كانتا رتقاً ففتقناهما»[21] چیست؟ این رتق و فتق چیست؟ امام باقر (ع) فرمودند: آسمان بسته بود؛ باران نمیبارید و زمین بسته بود؛ گیاهی نمیرویاند
رتق و فتق از منظر علم
نظریه مذکور که به نظریه «ابر چگال» نیز مشهور است، ادعا میکند که جهان آغازی داشت و به انتهایی میرسد؛ بنابراین روزگاری «آتشگویی» وسیع از گازهای بینهایت چگال و سوزان با بیش از تریلیونها درجه حرارت که بیشتر متشکل از هیدروژن و هلیوم بود، وجود داشت. این آتشگوی، ۱۵ میلیارد سال پیش منفجر شد [انفجار بزرگ] و انبساط آن به شهادت تغییر مکان سرخ، هنوز ادامه دارد. با گذشت زمان، تراکم ماده در بسیاری از نقاط این توده منبسط شونده گاز، پدید آمد. این تراکمها، با جذب ماده از محیط اطراف رشد کردند و جهان به تودههای بسیار عظیمی از گاز، که هریک میرفت تا کهکشانی شود، تقسیم شد. از بین نظریههای موجود، این نظریه از لحاظ علمی مقبول ترین نظریه علمی است